Hoe bouw ik een comfortabel pensioen op?

Het wettelijk pensioen, de zogenaamde eerste pensioenpijler, volstaat helaas niet om te kunnen genieten van een comfortabel pensioen. Pensioenkapitaal opbouwen via de andere pensioenpijlers is noodzakelijk om ook na uw loopbaan als zelfstandige, loontrekkende of ambtenaar goed te kunnen leven.

Aanvullend pensioen (Tweede pensioenpijler)

In de tweede pensioenpijler wordt pensioenopbouw gekoppeld aan uw beroepsactiviteit.

Werkgevers kunnen voor hun werknemers een groepsverzekering voorzien, wat zowel met patronale als persoonlijke bijdrages gespijsd kan worden. Begin 2019 werd ook het Vrij Aanvullend Pensioen voor Werknemers (VAPW) in het leven geroepen voor de werknemer in de privésector en de contractuele ambtenaar om extra pensioen op te bouwen.

Zelfstandigen kunnen in eerste instantie een Vrij Aanvullend Pensioen voor Zelfstandigen (VAPZ) afsluiten. Hierbij wordt de maximale jaarpremie bepaald op 8,17% van het netto belastbaar beroepsinkomen van 3 jaar geleden, met een absoluut maximum van € 3 302,77 voor inkomstenjaar 2021. De premiebetaling van een VAPZ heeft niet alleen een gunstige invloed op uw belastingen maar ook op uw sociale bijdragen.

Een VAPZ wordt betaald met persoonlijke bijdragen. Bijkomend kan een zelfstandige de onderneming laten betalen voor pensioenopbouw. Heeft u een vennootschap dan is een verdere pensioenopbouw mogelijk via een Individuele Pensioentoezegging (IPT). Heeft u een eenmanszaak dan kunt u nog via een Pensioenovereenkomst voor Zelfstandigen (POZ) uw pensioenkapitaal verder opbouwen. Ook deze premies zijn fiscaal aftrekbaar mits de 80%-regel in acht wordt genomen.

Elke beroepsgerelateerde pensioenverzekering heeft een contractuele einddatum. Een uitkering van het opgebouwde kapitaal zal wel niet per se plaatsvinden op deze datum. Sedert 1 januari 2016 is de uitkering van uw tweedepijlerpensioenverzekeringen namelijk gekoppeld aan het wettelijk pensioen. Wanneer u met pensioen gaat, wordt uw aanvullend pensioenkapitaal automatisch uitbetaald, ook al wordt er op het contract een andere einddatum vermeld. In principe is het dan ook niet mogelijk uw aanvullend pensioen op te nemen vóór uw wettelijk pensioen en  is het eveneens niet mogelijk om de opname van uw aanvullend pensioen uit te stellen, nadat u al met pensioen bent gegaan.

Op deze algemene regel bestaan enkele uitzonderingen. Wanneer u de vervroegde of wettelijke pensioenleeftijd bereikt heeft, maar u beslist om nog even verder te werken en het pensioen nog niet onmiddellijk op te nemen, dan kunt u toch reeds het aanvullend pensioenkapitaal laten uitkeren op uw vervroegde of wettelijke pensioenleeftijd. Voorts werden nog enkele overgangsbepalingen voorzien voor personen die reeds in 2016 55 jaar of ouder waren.

Volledigheidshalve merken we nog op dat het moment van uitkering, gekoppeld aan uw leeftijd, een invloed heeft op de eindtaxatie. Zo geldt er een gunstigere taxatie als de uitkering pas plaatsvindt op de wettelijke pensioenleeftijd en u tot dan effectief actief was. Bij een uitkering op andere momenten zal de eindtaxatie iets hoger zijn.

Fiscaal sparen (derde pensioenpijler)

In de derde pensioenpijler legt u zelf, op een fiscaalvriendelijke manier, een spaarpot aan voor uw pensioen. Dit kan via het pensioensparen en het langetermijnsparen.

Wat het pensioensparen betreft, zijn er 2 opties:

• Standaard pensioensparen: Maximaal € 990, met een belastingvermindering van 30%;
• Verhoogd pensioensparen: Min. € 990 en max. € 1.270, met een belastingvermindering van 25%.

Premies van een fiscale levensverzekering komen in aanmerking voor de belastingvermindering van het langetermijnsparen. De maximale premie die u kunt storten, is afhankelijk van uw netto belastbaar beroepsinkomen, met een absoluut maximum van € 2.350 geldend t.e.m. 2023. Dit stelsel levert u een belastingvermindering van 30% op. 

In ruil voor het belastingvoordeel in beide stelsels wordt een eindbelasting geheven, namelijk 8% bij pensioensparen en 10% bij langetermijnsparen. Hierbij zijn 3 scenario’s mogelijk:

1. De eindtaxatie wordt in principe geheven in het jaar van uw 60ste verjaardag. Daarna kunt u nog verder sparen met een belastingvoordeel. Verdere premiebetalingen gebeuren dan geheel belastingvrij.
2. Indien het contract pas werd geopend na uw 55ste verjaardag of indien u na uw 55ste verjaardag een premieverhoging doorvoert, dan zal de eindtaxatie niet spelen op uw 60ste verjaardag, maar wel op de tiende verjaardag van het contract of de premieverhoging.
3. Bij een vervroegde opvraging van het kapitaal wordt u financieel afgestraft. Er geldt dan een eindbelasting van 33%, wat zwaarder is dan het fiscaal voordeel dat u kon genieten.

Niet-fiscaal sparen (vierde pensioenpijler)

Tot slot kunt u nog extra sparen zonder te genieten van een belastingvoordeel. Denk maar aan vastgoedinvesteringen, spaarboekjes, effectenrekeningen, beleggingsverzekeringen… 

De juiste invulling kiezen

U heeft dus een ruime keuze uit verschillende pensioenpijlers om op uw eigen tempo te bouwen aan een comfortabel pensioen, rekening houdend met uw plannen voor de nabije en latere toekomst.

Wilt u weten hoe groot uw pensioenspaarpot moet zijn om ook goed te kunnen leven tijdens uw pensioen? En wat nu voor u de juiste invulling is van de verschillende pensioenpijlers gezien uw situatie en doelstellingen? Neem contact op met Strategica. Samen bekijken we uw noden en mogelijkheden om uw pensioen voor te bereiden.